فیزیوتراپی یکی از روش های موثر در درمان بسیاری از بیماری ها و مشکلات جسمی است که به بهبود حرکت، تقویت عضلات و کاهش درد کمک می‌کند. با این حال، برخی از بیماران بعد از جلسات فیزیوتراپی احساس درد یا ناراحتی می‌کنند. درد بعد از فیزیوتراپی، در اغلب موارد طبیعی است و به دلیل تغییرات و تحریک هایی که در عضلات، مفاصل و بافت های بدن ایجاد می‌شود، رخ می‌دهد. در این مقاله به علت درد بعد از فیزیوتراپی، علائم آن و نحوه درمان و کاهش آن پرداخته خواهد شد.
علت درد بعد از فیزیوتراپی
درد بعد از فیزیوتراپی به علت تحریک عضلات و بافت های بدن ایجاد می‌شود که در اثر درمان های مختلف فیزیوتراپی اتفاق می‌افتد. برخی از دلایل رایج درد بعد از فیزیوتراپی عبارتند از:
- تغییرات در عضلات و بافت‌های نرم: در طول جلسات فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست تمرینات خاصی را برای تقویت و کشش عضلات و بافت های نرم انجام می‌دهد. این تمرینات موجب ایجاد میکروتروما می‌شوند که باعث احساس درد و ناراحتی بعد از جلسه خواهد شد. این درد مشابه درد عضلانی پس از ورزش شدید است و به مرور زمان کاهش می‌یابد.
- استفاده از تکنیک‌های دستی مانند ماساژ یا مانورهای مفصلی : در برخی از جلسات فیزیوتراپی، از تکنیک های دستی مثل ماساژ عمیق یا مانورهای مفصلی برای کاهش تنش های عضلانی و بهبود تحرک مفصل ها استفاده می‌شود. این تکنیک ها باعث تحریک بافت های عمقی شده و درد یا احساس ناراحتی به مدت چند روز ایجاد می‌کنند.
- افزایش شدت تمرینات یا تحرک مفصل: اگر فیزیوتراپیست شدت تمرینات را به تدریج افزایش دهد یا حرکات جدیدی را به برنامه درمانی اضافه کند، بدن به این تغییرات واکنش نشان می‌دهد. افزایش سطح فعالیت های جسمی باعث افزایش التهاب یا ایجاد درد در نواحی مختلف بدن می‌شود.
- التهاب و فشار بر روی مفاصل: در بعضی از درمان‌ها، فشار یا حرکت بیش از حد مفاصل باعث تحریک یا التهاب در ناحیه های آسیب دیده می‌شود. در افرادی که از مشکلات مفصلی یا آرتروز رنج می‌برند، این التهاب باعث درد در نواحی مختلف بدن می‌شود.
- فعال شدن مشکلات نهفته: در صورتی که بیمار به طور طولانی مدت از مشکلات جسمی رنج برده باشد مثل کمر درد مزمن یا آسیب دیدگی قدیمی، فیزیوتراپی به طور موقت این مشکلات را فعال می‌کند. این تحریک مجدد بافت های آسیب دیده باعث درد و ناراحتی در روزهای بعد از جلسه فیزیوتراپی می‌شود.
بیشتر بخوانید : بهترین فاصله بین جلسات فیزیوتراپی
نحوه درمان درد بعد از فیزیوتراپی
درد بعد از فیزیوتراپی به صورت موقتی است و به مرور زمان کاهش می‌یابد. با این حال، برای تسکین و درمان درد و ناراحتی، روش هایی وجود دارند که به بهبود وضعیت بیمار کمک می‌کنند.
- استراحت و کاهش فعالیت‌های شدید: استراحت یکی از روش های ابتدایی برای کاهش درد است. بعد از هر جلسه فیزیوتراپی، بهتر است از انجام فعالیت های شدید یا ورزش های سنگین خودداری کنید تا بدن زمان لازم برای بهبودی داشته باشد. استراحت به عضلات و بافت ها این فرصت را می‌دهد تا خود را ترمیم کنند.
- استفاده از کمپرس گرم یا سرد: استفاده از کمپرس سرد یا گرم یکی از روش های موثر برای کاهش التهاب و درد است. کمپرس سرد در مراحل اولیه درد به کاهش تورم و التهاب کمک می‌کند، در حالی که کمپرس گرم باعث کاهش تنش عضلانی و تسکین درد در عضلات می‌شود. این درمان ها باید در دوره‌های ۱۵ تا ۲۰ دقیقه‌ای استفاده شوند.
- داروهای مسکن: در صورت لزوم، می‌توان از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای کاهش درد استفاده کرد. این داروها به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می‌کنند. بهتر است این داروها با مشورت پزشک مصرف شوند تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.
- تمرینات کششی و آرام: برای کاهش تنش های عضلانی و کمک به بهبود درد، انجام تمرینات کششی ملایم و آرام توصیه می‌شود. این تمرینات به بهبود انعطاف پذیری عضلات و کاهش درد کمک می‌کنند. فیزیوتراپیست برخی از تمرینات کششی را برای بیمار تجویز می‌کند که با انجام آن ها درد کاهش می‌یابد.
- مشاوره با فیزیوتراپیست: اگر درد بعد از فیزیوتراپی شدیدتر شود یا بیش از حد طول بکشد، باید با فیزیوتراپیست مشورت کنید. در برخی موارد نیاز به تغییر در برنامه درمانی یا کاهش شدت تمرینات می‌باشد. فیزیوتراپیست وضعیت بدن بیمار را ارزیابی کرده و به تنظیم درمان متناسب با نیازهای خاص بیمار می‌پردازد.
چه زمانی باید نگران درد بعد از فیزیوتراپی باشیم؟
درد شدید یا غیرقابل تحمل: در صورتی که درد به حدی شدید شود که فعالیت های روزمره را مختل کند، باید به دکتر فیزیوتراپ اطلاع داده شود.
اگر در ناحیه درمانی تورم یا قرمزی غیر طبیعی مشاهده شد، نشان دهنده عفونت یا آسیب دیدگی بیشتر می‌باشد. اگر درد همراه با بی حسی، ضعف یا مشکلات حرکتی باشد، باید فورا با پزشک مشورت شود.
بیشتر بخوانید : چرا فیزیوتراپی بعد از بارداری و زایمان نیاز دارم؟
نتیجه‌گیری
درد بعد از فیزیوتراپی یک پدیده طبیعی است که در بسیاری از افراد رخ می‌دهد و نتیجه تغییرات و تحریکات مثبت در عضلات و مفاصل بدن است. این درد به طور موقت بوده و به مرور زمان کاهش می‌یابد. با این حال، رعایت مراقبت های لازم از جمله استراحت، استفاده از کمپرس سرد و گرم، مصرف داروهای مسکن و انجام تمرینات کششی به کاهش درد کمک می‌کند.